Er blijven aan een licentie altijd zaken die verbeterd kunnen worden. Bovendien staat de wereld niet stil. Bij Creative Commons wordt daarom al enige tijd gewerkt aan een update van de licenties. CC-NL speelt een grote rol bij het doorontwikkelen van de licenties. Het eerste concept van Creative Commons 4.0 is op 2 april openbaar gemaakt voor reacties en suggesties. Het is een hele prestatie dat de internationale CC-community in korte tijd met een volledig concept voor alle licenties is gekomen. Thomas Margoni, als onderzoeker voor het IViR betrokken bij CC-NL, somt de belangrijkste veranderingen op.
Versie 4.0
De conceptlicenties zijn niet bedoeld om werken te licenseren, maar zijn uitsluitend openbaar gemaakt om discussie over de nieuwe versie mogelijk te maken. We verwachten dat deze eerste ronde van publieke discussie en reactie duurt tot ergens in mei. Het tweede concept van de licenties zal in juni worden gepubliceerd. De eerste conceptversies zijn het resultaat van grote inspanning van Creative Commons International en al de nationale afdelingen. Er is gebruik gemaakt van de juridische expertise die in de loop van jaren is opgebouwd.
Een gedetailleerd overzicht van alle veranderingen in de Creative Commons licenties is te vinden op de CC-wiki: http://wiki.creativecommons.org/4.0. Op hoofdlijnen zijn de zes standaardlicenties overigens hetzelfde gebleven.
Een aantal belangrijke kenmerken van de 4.0 versie zijn:
1. Internationalisering
Tot aan de 3.0 versie werden de CC-licenties opgesteld tegen het licht van de Amerikaanse auteursrwet. Deze ‘basislicentie’ heette ‘unported’. Bij de 3.0 versie werd een start gemaakt met een omslag, die in de 4.0 versie vrijwel volledig wordt doorgezet. Er wordt veel energie gestoken in het creëren van een internationale licentie waarvan de gebruikte terminologie en structuur beter aansluit bij internationale regelgeving en verdragen (zoals de Conventie van Bern). Daardoor wordt het minder noodzakelijk om per land ook nog een vertaalslag te maken naar de in dat land geldende auteurswet. Een enorme simplificatie is dus onderweg.
2. Layout en structuur
De nieuwe licenties zien er beter uit, zijn nog veel compacter en eenvoudiger te begrijpen. Er is al enorme vooruitgang bereikt, maar we zijn er nog niet.
3. Databankenrecht
In de nieuwe licenties worden databankenrechten op dezelfde voorwaarden gelicenseerd als auteursrecht en naburige rechten. Het databankenrecht is een broertje van auteursrecht en regelt de bescherming van databases. Bij het opstellen van de concept 4.0 versie is veel aandacht is besteed aan het vermijden van bewoordingen die de indruk kunnen wekken dat er extra restricties worden opgelegd in die gevallen (landen) waar geen databankenrecht bestaat of van toepassing is. Dat is vooral buiten de EU het geval.
4. Morele rechten
Persoonlijkheidsrechten of morele rechten zijn rechten van de maker van een werk. Die rechten blijven in principe altijd bij de maker, ook als de rest van het auteursrecht is overgedragen aan een derde partij. In de nieuwe conceptversie wordt afstand gedaan van morele rechten, of (als dat juridisch niet mogelijk is) wordt zo ver als mogelijk de verzekering gegeven dat de maker die rechten niet zal uitoefenen. Daar is voor gekozen omdat er grote verschillen bestaan in de manier waarop de morele rechten in verschillende landen geregeld worden.
Reageren
De genoemde punten, en veel andere zaken, zijn open voor discussie. Jouw reactie en input zijn daarom cruciaal in deze fase. Reageer dus gerust! Om mee te denken zijn er twee startplaatsen:
1. De CC-Wiki: http://wiki.creativecommons.org/4.0
en
2. De internationale mailing list van CC: http://lists.ibiblio.org/mailman/listinfo/cc-licenses