Hieronder vind je een lijst met de meest gestelde vragen. Staat je vraag er niet bij? Kijk dan ook op de website van Creative Commons International of stuur je vraag naar info@creativecommons.nl.
Over Creative Commons
- Wat is Creative Commons?
- Wat is Creative Commons NL?
- Wie heeft Creative Commons opgericht?
- Kost het geld om gebruik te maken van de Creative Commons-licenties?
- Wie financiert Creative Commons?
- Wiens belangen dient of behartigt Creative Commons?
- Wat een fantastisch project! Kan ik iets doen?
De Creative Commons-licenties
- Is Creative Commons tegen auteursrecht?
- Houdt Creative Commons gelicenseerde werken bij in een databank?
- Komen werken waarop Creative Commons-licenties van toepassing zijn in het publieke domein terecht?
- Ik ben aangesloten bij Buma/Stemra en wil een Creative Commons-licentie gebruiken. Kan dat?
- Kan ik nog steeds verdienen aan mijn werken als ik kies voor een Creative Commons-licentie?
- Wat valt er onder commercieel gebruik volgens de licenties?
- Hebben de Creative Commons-licenties invloed op de wettelijke beperkingen en uitsluiting van het auteursrecht?
- Kan ik een Creative Commons-licentie voor software gebruiken?
- Zijn er combinaties van de licentievoorwaarden die niet met elkaar verenigbaar zijn?
- Hoe kan ik mijn werken op de beste manier labelen?
- Hoe pas ik een Creative Commons-licentie toe op drukwerk?
- Verleent Creative Commons steun bij de handhaving van de licentie?
- Welke stappen kan ik ondernemen als iemand inbreuk maakt op mijn voorwaarden?
- Kan ik een Creative Commons-licentie intrekken?
- Wat gebeurt er als iemand een werk waarop een CC-licentie van toepassing is met DRM beveiligt?
Wat is Creative Commons?
Creative Commons is een non-profitorganisatie uit de VS die inmiddels afdelingen over heel de wereld heeft. Creative Commons is opgericht vanuit de vaststelling dat sommige mensen er geen behoefte aan hebben om al hun intellectuele eigendomsrechten te voorbehouden. Wij zijn van mening dat sommige auteurs een makkelijke, betrouwbare manier nodig hebben om hun auteursrechten op een flexibele manier uit te oefenen. Veel creatievelingen hebben al lang in de gaten dat de strikte toepassing van het auteursrecht niet echt helpt bij het promoten en verspreiden van hun werk. Veel ondernemers en kunstenaars hebben meer vertrouwen in innovatieve businessmodellen dan in het auteursrecht om inkomsten te genereren uit hun creatieve inspanningen. Weer andere mensen willen juist graag een bijdrage leveren aan het intellectuele en culturele gemeengoed. Hoe dan ook, het is duidelijk dat veel internetgebruikers hun werk met anderen willen delen en ze de mogelijkheid willen bieden om dat werk te hergebruiken, te bewerken en verder te verspreiden. Creative Commons wil deze mensen helpen bij het aanbieden van hun werk met behulp van een reeks – gratis – licenties.
Daarnaast trachten we met de licenties ook een oplossing te bieden voor het probleem dat het online heel vaak niet duidelijk is wat de rechtenstatus van een werk is en wie de rechthebbende is. Door te werken met universele en makkelijk herkenbare symbolen en bewoordingen maken we in een oogopslag duidelijk wie de maker is en wat je er wel en niet mee mag doen.
Wat is Creative Commons NL?
Kort na de oprichting van Creative Commons in de VS is men in verschillende landen over heel de wereld begonnen met het omzetten van de licenties naar nationaal recht. Nederland is een van de eerste landen die de oorspronkelijke licenties heeft omgezet en een nationale werking ter ondersteuning van de licenties heeft uitgebouwd.
Creative Commons Nederland (CC-NL) is een netwerk van makers, adviseurs en activisten en wordt ondersteund door de vereniging Open Nederland
Wie heeft Creative Commons opgericht?
Creative Commons is in 2001 opgericht door auteursrechtspecialisten James Boyle, Michael Carroll, en Lawrence Lessig, hoogleraar MIT computerwetenschappen Hal Abelson, ex-advocaat, ex-filmmaker, internetrechtspecialist Eric Saltzman en Eric Eldred, publicist over het publiek domein en internet. Onderzoekers en studenten van het Berkman Center for Internet & Society van Harvard Law School hebben meegewerkt aan de verdere ontwikkeling van dit project.
Kost het geld om gebruik te maken van de Creative Commons-licenties?
Nee, ze zijn gratis. Je moet enkel de geschikte licentie kiezen voor jouw doeleinden en dan ben je klaar. Onze licentiekiezer kan je hier bij helpen.
Wie financiert Creative Commons Nederland?
Creative Commons Nederland is tussen 2005 en 2015 financieel ondersteund door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
Wiens belangen dient of behartigt Creative Commons?
Creative Commons dient het algemeen belang door een dynamische uitwisseling van creatieve werken, kennis en kunst te ondersteunen. We verlenen onze diensten aan alle mensen die hun werk met een Creative Commons-licentie willen verspreiden, mensen die creatief gebruik willen maken van die werken en mensen die wat aan deze symbiose hebben. We hopen dat docenten, onderzoekers, wetenschappers, schrijvers, fotografen, filmmakers, musici, grafische ontwerpers, internetliefhebbers – evenals luisteraars, lezers en kijkers – met onze hulpmiddelen hun voordeel zullen doen.
Wat een fantastisch project! Kan ik iets doen?
We stellen altijd prijs op feedback en input van anderen. Neem contact met ons op via info@creativecommons.nl.
De Creative Commons-licenties
Is Creative Commons tegen auteursrecht?
Helemaal niet. Onze licenties maken deel uit van het traditionele auteursrechtenregime. Een licentie op je werk toestaan is iets wat het auteursrecht al lang voor de komst van Creative Commons toeliet. Waar dit vroeger voornamelijk op individuele basis gebeurde, hebben wij enkele licenties ontwikkeld die in één keer voor iedereen gelden. Een gevolg van deze verbondenheid met het auteursrecht is dat je enkel een licentie kunt toekennen op werken waar je zelf de rechthebbende van bent of waar je de expliciete toestemming van de rechthebbende hebt. Ook de uitzonderingen van de Auteurswet blijven onverminderd gelden. Daarenboven zijn onze licenties ook op het auteursrecht aangewezen als het op de handhaving aankomt. De ideologie van de intellectuele eigendomsbescherming is van oudsher dat een dergelijke bescherming de vooruitgang en verspreiding van kunst en wetenschap dient te stimuleren. Dat streven wij ook na. Wij zijn van mening dat je dit het beste kunt bereiken door creatievelingen in staat te stellen om hun auteursrechten op een flexibele manier uit te oefenen en daarvoor hebben we de Creative Commons-licenties ontwikkeld.
Houdt Creative Commons gelicenseerde werken bij in een database?
Zeker niet, we zijn grote voorstanders van het internet, maar niet van een gecentraliseerde, gemonopoliseerde informatiebank die door één organisatie wordt beheerd. We ontwikkelen instrumenten waarmee het semantische internet in licentie gegeven werken kan herkennen en rangschikken op gedecentraliseerde wijze. We zijn er zeker niet op uit om content te verzamelen of om databanken met content op te bouwen. Zo worden de werken die in licentie gegeven worden ook nergens geregistreerd. Wij bieden enkel de tools aan.
Komen werken waarop Creative Commons-licenties van toepassing zijn in het publieke domein terecht?
Nee, door middel van de Creative Commons-licenties blijf je je auteursrecht houden, je geeft enkel een proactieve en algemeen geldende toestemming om je werk volgens bepaalde voorwaarden te gebruiken. Als je een werk in het publieke domein wilt brengen – het domein waar geen auteursrechten op creatieve werken rusten – hebben we hiervoor de CC0 verklaring ontwikkeld. Meer informatie over de CC0 verklaring vind je hier.
Ik ben aangesloten bij Buma/Stemra en wil een Creative Commons-licentie gebruiken. Kan dat?
Ja, dat kan. Sinds 23 augustus 2007 bestaat er een pilot project waarin Creative Commons en Buma/Stemra het combineren van lidmaatschap van Buma/Stemra en het gebruik van CC-licenties mogelijk maken. In het kader van de pilot kunnen Buma/Stemra leden een van de drie NietCommercieel-licenties gebruiken. Gebruik van de gelicenseerde werken voor niet-commerciële doeleinden valt dan onder deze licenties en voor commercieel gebruik worden door Buma/Stemra tegen betaling licenties verstrekt. Meer informatie over de pilot is op de pilot website te vinden.
Kan ik nog steeds verdienen aan mijn werken als ik kies voor een Creative Commons-licentie?
Jazeker. De voorwaarden die je oplegt met de Creative Commons-licenties zijn alleen van toepassing op derden die gebruik maken van je werk, niet op jezelf als auteursrechthebbende. Als je dus bijvoorbeeld kiest voor een NietCommercieel-licentie mogen andere mensen je werk gebruiken, verspreiden of kopiëren zolang zij dat niet doen voor ‘zakelijk of persoonlijk financieel gewin’. Zelf mag je je werken natuurlijk blijven gebruiken op elke manier die je wilt. Ook kunnen personen die je werk toch graag voor commerciële doeleinden willen gebruiken nog steeds toestemming aan je vragen.
Daarnaast is het auteursrecht ook niet de enige grondslag om inkomsten te genereren met je werken. Als je een product of service aanbiedt, mag je daar steeds een bepaalde prijs voor vragen, ook al sta je op basis van het auteursrecht een aantal vrije gebruiksrechten toe op je producten. Het is dus perfect mogelijk om een werk onder de meest liberale Creative Commons-licentie uit te brengen, maar toch geld voor te vragen voor de diensten die je levert. Op die manier beschouw je in de eerste plaats jouw specifieke vaardigheden en kennis als je kernproduct en niet zozeer de werken die daar uit voortkomen.
Wij streven ernaar om mensen te stimuleren om te experimenteren met de manier waarop zij hun werk promoten en aan de man brengen. De niet-commerciële licentievariant is hier bijvoorbeeld een middel voor mensen om te verdienen aan hun werk door hen de mogelijkheid te geven om hun werk maximaal te verspreiden en tegelijkertijd de commerciële aspecten van hun auteursrechten in eigen hand te houden.
Wat valt er onder commercieel gebruik volgens de licenties?
De definitie die in de juridische tekst van de licenties gehanteerd wordt, is of het gebruik van het werk in de eerste plaats gericht is op een zakelijk of persoonlijk financieel gewin. Dit is een hele brede omschrijving en het is dan ook niet strak afgelijnd wanneer men spreekt van commercieel gebruik.Het is in de eerste plaats aan de licentiegever om dit voor zichzelf uitmaken. Als je werk gebruikt wordt op een manier die voor jou kennelijk onder commercieel gebruik valt, kan je de gebruiker hier steeds op aanspreken. Omgekeerd raden we ook aan dat hergebruikers de rechthebbende even bevragen in geval van twijfel. Zoals steeds komt het er op neer om hier duidelijk over te communiceren. Als je als rechthebbende van mening bent dat een bepaald gebruik absoluut als commercieel moet worden aangemerkt, kan je dat altijd aangeven, bijvoorbeeld met een extra disclaimer op je site.
Er dient worden opgemerkt dat file-sharing of het uitwisselen van werken via internet volgens Nederlands recht misschien wel wordt beschouwd als een handeling gericht op zakelijk of persoonlijk fiancieel gewin. Creative Commons hecht echter veel waarde aan file-sharing als een middel om werken te verspreiden en bekendheid te geven. De licenties bevatten daarom een uitdrukkelijke bepaling met betrekking tot file-sharing waarin wordt gesteld dat het uitwisselen van werken via internet niet wordt beschouwd als zijnde bedoeld voor of gericht op zakelijk of persoonlijk financieel gewin op voorwaarde dat er geen betaling of andersoortige directe financiële vergoeding plaatsvindt in verband met de uitwisseling van dergelijke werken.
Hebben de Creative Commons-licenties invloed op de wettelijke uitzonderingen en beperkingen van het auteursrecht?
Nee. Alle licenties bevatten de volgende bepaling: ‘Niets in deze Licentie strekt ertoe om de rechten te beperken die voortvloeien uit de beperkingen en uitputting van de uitsluitende rechten van de rechthebbende krachtens het auteursrecht, de naburige rechten, het databankenrecht of enige andere toepasselijke rechten.’ De wettelijke uitzonderingen en beperkingen van het auteursrecht blijven zodoende te allen tijde van toepassing.
Kan ik een Creative Commons-licentie voor software gebruiken?
In theorie is dat mogelijk, maar dat is niet altijd verstandig. Wij raden je aan om een van de vele vrije software-licenties te gebruiken die hier specifiek voor ontwikkeld zijn. (De licenties van de Free Software Foundation en het Open Source Initiative zijn hier bijzonder geschikt voor). In tegenstelling tot onze licenties – die niet verwijzen naar bron- of objectcode – zijn bovenstaande licenties specifiek voor software-toepassingen ontworpen.
Zijn er combinaties van de licentievoorwaarden die niet met elkaar verenigbaar zijn?
Er is één combinatie die niet werkt: GeenAfgeleideWerken samen met GelijkDelen. Deze combinatie heeft geen zin omdat de voorwaarde GelijkDelen alleen betrekking heeft op afgeleide werken. Als je voor beide voorwaarden kiest zullen we je hierop wijzen en je vragen om nogmaals een keuze te maken. Let wel: voor elke Creative Commons-licentie geldt het vereiste dat de licentienemer de licentie-overeenkomst aan alle verspreide kopieën toevoegt. Als je een muziekbestand in licentie geeft d.m.v. een niet-commerciële licentie dan dien je iedereen duidelijk te maken dat de niet-commerciële licentie ook van toepassing is op jouw kopie van het werk. De voorwaarde GelijkDelen betekent gewoon dat dit vereiste ook geldt voor alle afgeleide werken. Dus stel dat je diezelfde niet-commerciële MP3 in een documentaire gebruikt dan houdt de voorwaarde GelijkDelen in dat je op die documentaire ook een niet-commerciële licentie van toepassing dient te verklaren.
Hoe kan ik mijn werken op de beste manier labelen?
Met behulp van een paar HTML regels die je bij het kiezen van de licentie krijgt, kun je makkelijk een referentie maken naar de licentie waar jouw werk onder valt. Om dit zo duidelijk mogelijk te doen, kan je het beste als volgend handelen:
- Definieer precies op welk materiaal de licentie betrekking heeft. Websites bestaan meestal uit verschillende componenten. Geef duidelijk aan of de licentie op de hele site of slechts op bepaalde teksten, pagina’s, grafische media of bestanden betrekking heeft.
- Plaats de referentie op een opvallende, zichtbare plaats. Plaats de referentie vlak naast het materiaal waarop de licentie betrekking heeft. Als het lastig is om naast ieder werk een referentie te plaatsen, of als je licentie op een grote hoeveelheid werk betrekking heeft, plaats dan de referentie ergens bovenaan de pagina, naast een werkbalk of duidelijk aan het einde van de pagina. Zorg er verder voor dat de link overal op je site verschijnt waar werk met licentie staat, en niet alleen op de eerste pagina.
- Verwijs altijd naar de officiële licentietekst. Als je de licentiekiezer gebruikt voor online werk krijg je automatisch een HTML code waar de link naar de officiële tekst in verwerkt zit. Als het gaat om offline werken, kan je dit ook aangeven in de licentiekiezer en dan krijg je een stukje tekst dat je ook zonder meer mag gebruiken om je werken te markeren. Zonder verwijzing naar de officiële tekst zijn de licenties niet geldig!
- Gebruik als het kan de symbolen om je materiaal te markeren. Met de symbolen kunnen mensen gemakkelijk zien dat op jouw werk een licentie van toepassing is. Je kunt deze buttons aan je site toevoegen door het volledige HTML/RDF te gebruiken die je bij het licentieselectieproces wordt geleverd. Als dit niet mogelijk is kan je best een gewone tekstlink naar de officiële licentietekst gebruiken.
Hoe pas ik een Creative Commons-licentie toe op offline werk?
Creative Commons-licenties kunnen zowel voor digitale werken als voor offline werken (drukwerk, beeldende kunst, e.d.) worden gebruikt. Het gebruik van de licenties voor drukwerk of andere fysieke werken is eenvoudig en bestaat uit drie onderdelen:
- Vermeld dat er een bepaalde Creative Commons-licentie van toepassing is. Dat kan door de naam van de licentie te noemen (bijvoorbeeld CC-Naamsvermelding), door de afkorting te gebruiken (CC-BY) en/of door het icoontje van de betreffende licentie te gebruiken. Hoogwaardige grafische bestanden van de iconen zijn te vinden op http://creativecommons.org/about/downloads/ Het staat de licentiegever vrij om de volledige inhoud van de licentie ook bij het werk te voegen. In boeken wordt soms een pagina gebruikt om de Commons Deed, de samenvatting van de licentie, op te nemen.
- Vermeld een link naar de volledige licentietekst op internet. Een belangrijk onderdeel van correct gebruik van Creative Commons-licenties is het opnemen van de juiste link naar de volledige licentietekst. De licenties staan allemaal op de internationale website van Creative Commons en beginnen met http://creativecommons.org/licenses/ Daar achter volgen respectievelijk [Engelse afkorting van de licentie]/[versienummer]/[jurisdictie]. De Naamsvermelding-NietCommercieel-GelijkDelen 3.0 versie voor Nederland is bijvoorbeeld, is te vinden op http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/nl/
- Vermeld de naam die moet worden gebruikt bij naamsvermelding. Zo weten gebruikers welke naam moet worden genoemd als zij het werk hergebruiken.
Verleent Creative Commons steun bij de handhaving van de licentie?
Nee, wij stellen de licenties enkel gratis beschikbaar als tools voor ieder die ze wil gebruiken. Wij zijn geen advocatenkantoor. We hebben niet de middelen om dergelijke, individuele diensten te leveren, noch past het bij het idee achter Creative Commons. Net zoals bij een traditionele invulling van het auteursrecht, ben je zelf verantwoordelijk voor de handhaving van je rechten. In de meeste gevallen kunnen eventuele problemen worden opgelost met een mailtje waarin je je grieven uiteenzet. Als er verdere stappen nodig zijn, raden we je aan om bij een juridisch expert te rade te gaan. Desalniettemin beschouwen we het wel als onze taak om zo veel mogelijk uitleg en ondersteuning te bieden bij de licenties. Daarom dat je op deze website al een schat aan informatie vindt over alle mogelijke aspecten van de licenties. We verzorgen ook vaak workshops of voorlichting sessies. Als je er graag eens bij bent of als je nog met vragen zit die niet worden beantwoord op deze pagina, mag je ons steeds mailen via info@creativecommons.nl en helpen we je graag verder!
Welke stappen kan ik ondernemen als iemand inbreuk maakt op mijn voorwaarden?
Als er inbreuk gemaakt wordt op de licentievoorwaarden staat het sanctiesysteem van het auteursrecht voor je open, want de Auteurswet is onverkort van toepassing op de licenties. Zodoende kan je een gerechtelijke procedure starten en bijvoorbeeld in een kort geding een voorlopige voorziening eisen. In de meeste gevallen kunnen eventuele problemen worden opgelost met een mailtje waarin je je grieven uiteenzet. Als er verdere stappen nodig zijn, raden we je aan om bij een juridisch expert te rade te gaan
Kan ik een Creative Commons-licentie intrekken?
Nee. Creative Commons-licenties kunnen niet worden herroepen of ingetrokken en gelden voor de duur van auteursrechtelijke bescherming van een werk. In de regel is dat in Europa tot zeventig jaar na de dood van de maker. Dat betekent dat je niemand, die jouw werk met een daaraan door jou verbonden Creative Commons-licentie heeft verkregen, ervan kan weerhouden om het werk te gebruiken in overeenstemming met de licentievoorwaarden. Je kunt op elk gewenst moment stoppen met het distribueren van je werk onder een Creative Commons-licentie, maar daarmee kun je de reeds in het verkeer gebrachte kopieën van het werk niet uit circulatie halen.
Wat gebeurt er als iemand een werk waarop een CC-licentie van toepassing is met DRM beveiligt?
Als iemand DRM gebruikt om de in de licentie verleende rechten op enige manier te beperken, maakt diegene inbreuk op de licentie. Alle licenties verbieden het licentienemers om ‘het Werk te verspreiden met behulp van technologische voorzieningen die de toegang tot of het gebruik van het Werk beperken op een wijze die niet in overeenstemming is met de voorwaarden van deze licentie-overeenkomst.’
2 gedachten aan “Frequently asked questions”
Reacties zijn gesloten.