De International Association of Scientific, Technical and Medical Publishers (STM) – waar onder andere de Nederlandse Uitgeversverbond (NUV) lid van is – heeft een aantal model-licenties gemaakt voor uitgevers die materiaal als Open Access beschikbaar willen stellen. In een open brief tekenen tientallen organisaties, inclusief Creative Commons, bezwaar aan tegen deze overeenkomsten. De ondertekenende organisaties zien deze nieuwe licenties als overbodig en onnodig complicerend. Ze zijn incompatibel met bestaande licenties en uiteindelijk schadelijk voor de Open Access beweging. De open brief roept op om gebruik te maken van Creative Commons-licenties.
De STM-licenties zijn in strijd met de Budapest Open Access Initiative, een initiatief o.a. getekend door veel grote Nederlandse wetenschappelijke instituten als het AMC, CWI, EUR, TuDelft, RUG, Naturalis, etc. Internationaal zijn PLOS en SPARC grote organisaties die dit initiatief ondertekend hebben. Producenten van de wetenschappelijke kennis gaan met dit initiatief de ene kant op, hun uitgevers bewegen met de STM-licenties een andere kant op.
Het belangrijkste probleem is dat de licenties commercieel gebruik tegengaan, waar de Budapest Open Access Initiative dit wel toestaat. De licenties brengen daarnaast ook onduidelijkheid door expliciet toestemming te geven tot gebruiken waarin geen toestemming voor nodig is binnen de Auteurswet, zoals het linken naar een object. Hiermee wordt geïmpliceerd dat deze toestemming zonder de overeenkomst wel nodig is. Dit schept verwarring bij de gebruikers.
Creative Commons-licenties zijn op het moment de de-facto standaard in de Open Access-wereld. Door één systeem van open licenties aan te houden, hou je werkvelden interoperabel en verschaf je helderheid aan de eindgebruiker. Door gebruik te maken van een groot internationaal netwerk van juristen bij de ontwikkeling van de Creative Commons-licenties zijn ze geschikt bevonden om mondiaal te gebruiken zonder aanpassingen. De STM-licenties houden geen rekening met dit internationale karakter. Hierdoor is de gegeven toestemming niet in alle jurisdicties hetzelfde. Dit leidt tot makkelijk te voorkomen verwarring.
We roepen de STM op om Creative Commons-licenties te gaan gebruiken bij hun publicaties, in plaats van een versplintering in de Open Access wereld te veroorzaken met de STM-licenties.
Lees hier de hele brief.
Update: Lees hier de reactie van STM.